Trzeci stop w hatchu
: pt 02 lut 2007, 23:51:24
Pomys3 narodzi3 sie jeszcze wczesną jesienią 2005 roku. Realizacja: marzec 2006. Co to by3o?
W3asne niepowtarzalne w3asnorecznie wykonane i świecące trzecie świat3o STOP
zamontowane nigdzie indziej, jak w tym czarnym plastikowym spoilerku nad szybą w mojej niuni V gen. HB.
Zakup materia3ów
- 21 diód (tzw. super jasne) w kolorze czerwonym o średnicy 5 mm - mogą to bya najnormalniejsze diody 1,5 V, nie te na 12 V (s3ysza3em, ?e mają mniejszą trwa3ośa od zwyk3ych),
- p3ytka laminowana,
- 21 oporniczków 1,1 kohm - opór dobrany do diody i do napiecia zasilającego,
- podstawka pod bezpiecznik,
- bezpiecznik szklany rurkowy 0,5A,
- kostka po3ączeniowa na 2 konektory,
- konektorki: 2 szt. meskie i 2 szt. ?enskie,
- kawa3 przewodu (dwu?y3owy).
- plexi przezroczyste grubośa 6mm - to dosta3em gratis z odpadków (przy okazji: mam tego jeszcze troche, wiec jakby ktoś potrzebowa3 to moge odstąpia - bezp3atnie)
Koszt zamkną3 sie w okolicach 25 PLN.
Wykonanie p3ytki drukowanej
Wycinamy prostokąt - 21,5 cm x 5 cm. Dok3adne wymiary p3ytki bedziecie znali po wydrukowaniu schematu w za3ączonym pliku (na A4).
p3ytka
Jak przenieśa schemat na p3ytke?
Są rózne metody: ja zastosowa3em metode z POSITIVEM i naświetlaniem UV, z uwagi na brak dobrej drukarki laserowej, dlatego schemat nie jest lustrzanym odbiciem.
Prościej zrobia to w ten sposób (cytuje z http://www.goldhand.com.pl):
"Sposobów na wykonanie p3ytki drukowanej jest prawie tyle co elektroników. Jest wiele opracowanych metod, lepszych i gorszych m.in. malowanie ście?ek pisakiem kwasoodpornym, naświetlanie UV i wiele innych. Postaram sie omówia sposób najprostszy i wed3ug mnie najlepszy. A wiec po kolei:
Przygotowanie laminatu
Laminat wycinamy z naddatkiem ok. 2mm. Strone miedzi nale?y dok3adnie oczyścia. Do tego najlepiej nadaje sie papier ścierny tzw. "zerówka" lub jeszcze lepiej we3na stalowa. Po tym zabiegu odt3uszczamy powierzchnie miedzi np. denaturatem. Wa?ne by podczas wykonywania p3ytki nie dotykaa miedzi bo spowoduje to zabrudzenie powierzchni i gorsze trawienie.
Naniesienie mozaiki ście?ek
Najpierw trzeba przygotowaa wydrukowane na foli do rzutników mozaike ście?ek (koniecznie w lustrzanym odbiciu) . Do tego celu przyda nam sie komputer. Wydruk musi bya albo a drukarce laserowej albo po prostu zkserowany. Nanoszenie ście?ek na laminat odbywa sie nastepująco: sk3adamy razem laminat i folie tak by toner by3 od strony laminatu. Po przez kartke papieru prasujemy ?elazkiem naszą kanapke. Czas prasowania nale?y dobraa doświadczalnie. Po ca3kowitym wystygnieciu odrywamy folie z powerzchni laminatu. Gdy osiągnie sie wprawe dodatkowy retusz pisakiem kwasoodpornym staje sie prawie ca3kowicie zbedny.
Trawienie
Do trawienia polecam Chlorek ?elaza (III), do kupienia w postaci granulatu. Najlepiej jest trawia w temperaturze ok. 30 - 40 stopni. Aby osiągnąa taką temperature trzeba wsadzia naczynie z chlorkiem do dośa ciep3ej wody (ja robie to w prawie wrzątku). Roztwór chlorku nale?y co jakiś czas zamieszaa. Zale?nie od ste?enia i zu?ycia środka trawiącego oraz temperatury proces trawienia mo?e trwaa od 15 min wzwy?. Toner zmywamy rozpuszczalnikiem.
Wiercenie
Wed3ug mnie przy takim sposobie "produkcji" p3ytek drukowanych najlepiej jest wiercia otwory po trawieniu. Do tego celu u?ywam wierte3 o średnicy 0,8 mm, a jak trzeba to rozwiercam 1 mm."
Wlutowanie diód, rezystorków - to chyba ka?dy domoros3y majster bedzie potrafi3 zrobia. Najwa?niejsze aby uwa?aa jak lutuje sie diody.
Dla niewtajemniczonych: ka?da dioda ma dwie nó?ki - krótszą i d3u?szą. Ka?dą diode lutujemy identycznie czyli np. krótszą nó?ką przy krawedzi p3ytki a d3u?szą dalej. Jeśli zrobimy to na chybi3 trafi3 to niektóre nie bedą świecia, bo "nie podejdzie im" polaryzacja...
Zdjecie poni?ej - gotowy "produkt":
Oczywiście robiąc negatyw p3ytki na wydruku zaszala3em i doda3em ulubiony znaczek jedynej s3usznej marki.
Odstepy dioda-dioda ustali3em na 10 mm.
I tutaj przyznaje sie do b3edu: nie powinienem wlutowywaa elementów po stronie ście?ek - amatorszczyzna na ca3ej linii (tak to jest jak ktoś coś robi pierwszy raz :oops: ).
Przygotowanie przezroczystego "szkie3ka" z plexi
Z fragmentu plexi o grubości 6 mm dok3adnie odmierzy3em prostokąt (rozmiar 225 x 8 mm) i wycią3em pi3ą grzbietnicą o drobnych zebach (lepiej sie nadaje ni? precyzyjna pi3ka w3osowa ). Nastepnie umieści3em w imade3ku modelarskim, precyzyjnie odmierzy3em odleg3ości pod otwory na diody i wiertareczka posz3a w ruch (wierte3ko do stali 5,2 mm spokojnie wystarczy). Otwory oczywiście nie zosta3y wywiercone na wylot ale na g3ebokośa oko3o 5 mm. Sto?kowe "dna" otworów oraz ścianki si3ą rzeczy musia3y pozostaa matowe, ale teraz lepiej rozpraszają świat3o .
Kolejna robota (na czas oglądania filmu) to zeszlifowanie krawedzi zewnetrznych drobnym p3askim szerokim pilniczkiem do metalu, zaokrąglenie brzegów, doszlifowanie i wyg3adzenie ca3ości drobnym papierem ściernym (1200 i 2500):
Potem przyszed3 czas na monta?...
Demontujemy spojler
Otwieramy klape i luzujemy wszystkie nakretki (te zaznaczone na zdjeciu w niebieskim kó3ku). Odkrecamy je przytrzymując spojler, ?eby nam nie spad3 i nie porysowa3 sie o dach.
Nastepnie przytrzymując spojler i zamykamy ostro?nie klape. Odkrecamy dwa wkrety, którymi jest przykrecona koncówka spryskiwacza tylnej szyby.
Wspomagając sie ma3ym śrubokretem wyciągamy plastikowe zatrzaski trzymające rurki z przewodami zasilającymi wycieraczke i ogrzewanie i ściągamy spojler.
Monta? plexi
Po zdemontowaniu spoilerka unieruchamiamy go w imadle (odpowiednio zabezpieczając go szmatami przed uszkodzeniem), przymierzamy dok3adnie nasze plexi do plastiku (dok3adny środek spoilerka) i odrysowujemy kszta3t cienkim ostrym śrubokretem lub rysikiem.
Nastepnie wycinamy otwór.
Wy?ej cześciowo wyciety otwór (wiertarka + wiert3o SS 5 mm), poni?ej gotowy otwór obrobiony pilniczkiem do metalu...
Wygląda to na pracoch3onną robote ale w rzeczywistości wcale taka nie jest. Plastik 3atwo poddaje sie obróbce i praca dośa szybko idzie do przodu. Trzeba jednak uwa?aa ?eby nie wybraa zbyt du?o materia3u, bo powstaną szczeliny.
Nastepnie przymiarka i wklejenie:
I tutaj wa?na uwaga: jeśli zdecydujemy sie wklejaa na SuperGlue, Kropelke albo jakieś inne cudo - musimy dobrze odt3uścia plexi (szmatka + denaturat) bo inaczej pozostaną bia3e smugi od kleju (tak sie sta3o niestety u mnie
). Najlepiej wklejaa na czarny silikon lub inny klej, który w bazie nie ma cyjanopropyli...
Zamontowanie p3ytki w spojlerze
Mia3em początkowo problem z umieszczeniem tej p3ytki tam gdzie chcia3em, ale upora3em sie z tym wycinając po prostu zbedne wewnetrzne elementy czarnego tworzywa (spoiler jest w środku pusty, przeszkadza3y fragmenty plastiku które stabilizowa3y i usztywnia3y konstrukcje spoilera). Nie wp3yne3o to w ?adnym stopniu na jego wygląd zewnetrzny.
W tak drastycznie pozyskane miejsce umieszczamy naszą p3ytke. Diody powinny wejśa do swoich otworów w plexi wiec od tamtej strony unieruchomienie jest skuteczne. Problem jest z "ty3em" - tutaj poradzi3em sobie przy pomocy odpowiednio wygietego drutu stalowego (chyba z jakiejś stali spre?ynowej - dobrze, ?e sie znalaz3 pod reką ). Mo?na p3ytke tak?e unieruchomia u?ywając zwyk3ych opasek do spinania przewodów.
A tak to wygląda z drugiej strony, po za3o?eniu p3ytki drukowanej:
Pod3ączenie do zasilania
Zasilanie trzeciego stopu ciągniemy od kostki lewej tylnej lampy. Mase bierzemy od przewodu czarnego w kostce, a prąd od zielono/bia3ego (zielony z bia3ym paskiem). Ja przez d3ugi czas je1dzi3em z przewodami biegnącymi na zewnątrz tu? przy uszczelce szyby, jednak któregoś pieknego, ciep3ego letniego dnia w koncu sie wzią3em i schowa3em je 3adnie pod plastikami i podsufitką.
Jak sie do tego zabraa? Najlepiej wziąa manuala i popatrzea jakie plastiki po kolei odczepiaa z nadwozia, zaczynając od tych najni?ej. Prawde mówiąc musia3em roz3o?ya pó3 auta ?eby schowaa dwa przewody... dwie godziny roboty i wiadro potu
Ale jest to do zrobienia... z service manualem w reku
Tak to wygląda po za3o?eniu ca3ości na bryczke:
a tak sie świeci po naciśnieciu hamulca:
Ca3kowity pobór prądu zmierzony multimetrem: 0,27 A.
Druga sprawa, której ju? bym nie powtórzy3: monta? podstawki pod bezpiecznik na p3ytce i umieszczenie tam dodatkowego bezpiecznika. Dlaczego? Ze wzgledu na trudny dostep do bezpiecznika. Otó? w przypadku jego przepalenia (czego jeszcze nie doświadczy3em, i, mam nadzieje, nie doświadcze) k3opotliwa staje sie wymiana - ?eby sie do niego dostaa trzeba odkrecaa spoiler i wyciągaa ca3ą p3ytke... masakra...
Lepiej za3o?ya bezpiecznik na przewodzie w specjalnej oprawce (mozna bez problemu takie kupia) i umieścia go tu? za klapką za tylną lampą, przy której pod3ączymy przewody trzeciego stopu. Nale?y pamietaa aby bezpiecznik montowac na przewodzie prądowym (+) a nie na masie.
Jak widaa troche w3asnej inwencji, troche pracy w wolne zimowe wieczory oraz duuuuu?o cierpliwości i wszystko jest do zrobienia, nawet przez takiego laika w tych sprawach jak ja
W3asne niepowtarzalne w3asnorecznie wykonane i świecące trzecie świat3o STOP
zamontowane nigdzie indziej, jak w tym czarnym plastikowym spoilerku nad szybą w mojej niuni V gen. HB.Zakup materia3ów
- 21 diód (tzw. super jasne) w kolorze czerwonym o średnicy 5 mm - mogą to bya najnormalniejsze diody 1,5 V, nie te na 12 V (s3ysza3em, ?e mają mniejszą trwa3ośa od zwyk3ych),
- p3ytka laminowana,
- 21 oporniczków 1,1 kohm - opór dobrany do diody i do napiecia zasilającego,
- podstawka pod bezpiecznik,
- bezpiecznik szklany rurkowy 0,5A,
- kostka po3ączeniowa na 2 konektory,
- konektorki: 2 szt. meskie i 2 szt. ?enskie,
- kawa3 przewodu (dwu?y3owy).
- plexi przezroczyste grubośa 6mm - to dosta3em gratis z odpadków (przy okazji: mam tego jeszcze troche, wiec jakby ktoś potrzebowa3 to moge odstąpia - bezp3atnie)
Koszt zamkną3 sie w okolicach 25 PLN.
Wykonanie p3ytki drukowanej
Wycinamy prostokąt - 21,5 cm x 5 cm. Dok3adne wymiary p3ytki bedziecie znali po wydrukowaniu schematu w za3ączonym pliku (na A4).
p3ytka
Jak przenieśa schemat na p3ytke?
Są rózne metody: ja zastosowa3em metode z POSITIVEM i naświetlaniem UV, z uwagi na brak dobrej drukarki laserowej, dlatego schemat nie jest lustrzanym odbiciem.
Prościej zrobia to w ten sposób (cytuje z http://www.goldhand.com.pl):
"Sposobów na wykonanie p3ytki drukowanej jest prawie tyle co elektroników. Jest wiele opracowanych metod, lepszych i gorszych m.in. malowanie ście?ek pisakiem kwasoodpornym, naświetlanie UV i wiele innych. Postaram sie omówia sposób najprostszy i wed3ug mnie najlepszy. A wiec po kolei:
Przygotowanie laminatu
Laminat wycinamy z naddatkiem ok. 2mm. Strone miedzi nale?y dok3adnie oczyścia. Do tego najlepiej nadaje sie papier ścierny tzw. "zerówka" lub jeszcze lepiej we3na stalowa. Po tym zabiegu odt3uszczamy powierzchnie miedzi np. denaturatem. Wa?ne by podczas wykonywania p3ytki nie dotykaa miedzi bo spowoduje to zabrudzenie powierzchni i gorsze trawienie.
Naniesienie mozaiki ście?ek
Najpierw trzeba przygotowaa wydrukowane na foli do rzutników mozaike ście?ek (koniecznie w lustrzanym odbiciu) . Do tego celu przyda nam sie komputer. Wydruk musi bya albo a drukarce laserowej albo po prostu zkserowany. Nanoszenie ście?ek na laminat odbywa sie nastepująco: sk3adamy razem laminat i folie tak by toner by3 od strony laminatu. Po przez kartke papieru prasujemy ?elazkiem naszą kanapke. Czas prasowania nale?y dobraa doświadczalnie. Po ca3kowitym wystygnieciu odrywamy folie z powerzchni laminatu. Gdy osiągnie sie wprawe dodatkowy retusz pisakiem kwasoodpornym staje sie prawie ca3kowicie zbedny.
Trawienie
Do trawienia polecam Chlorek ?elaza (III), do kupienia w postaci granulatu. Najlepiej jest trawia w temperaturze ok. 30 - 40 stopni. Aby osiągnąa taką temperature trzeba wsadzia naczynie z chlorkiem do dośa ciep3ej wody (ja robie to w prawie wrzątku). Roztwór chlorku nale?y co jakiś czas zamieszaa. Zale?nie od ste?enia i zu?ycia środka trawiącego oraz temperatury proces trawienia mo?e trwaa od 15 min wzwy?. Toner zmywamy rozpuszczalnikiem.
Wiercenie
Wed3ug mnie przy takim sposobie "produkcji" p3ytek drukowanych najlepiej jest wiercia otwory po trawieniu. Do tego celu u?ywam wierte3 o średnicy 0,8 mm, a jak trzeba to rozwiercam 1 mm."
Wlutowanie diód, rezystorków - to chyba ka?dy domoros3y majster bedzie potrafi3 zrobia. Najwa?niejsze aby uwa?aa jak lutuje sie diody.
Dla niewtajemniczonych: ka?da dioda ma dwie nó?ki - krótszą i d3u?szą. Ka?dą diode lutujemy identycznie czyli np. krótszą nó?ką przy krawedzi p3ytki a d3u?szą dalej. Jeśli zrobimy to na chybi3 trafi3 to niektóre nie bedą świecia, bo "nie podejdzie im" polaryzacja...
Zdjecie poni?ej - gotowy "produkt":
Oczywiście robiąc negatyw p3ytki na wydruku zaszala3em i doda3em ulubiony znaczek jedynej s3usznej marki.
Odstepy dioda-dioda ustali3em na 10 mm.
I tutaj przyznaje sie do b3edu: nie powinienem wlutowywaa elementów po stronie ście?ek - amatorszczyzna na ca3ej linii (tak to jest jak ktoś coś robi pierwszy raz :oops: ).
Przygotowanie przezroczystego "szkie3ka" z plexi
Z fragmentu plexi o grubości 6 mm dok3adnie odmierzy3em prostokąt (rozmiar 225 x 8 mm) i wycią3em pi3ą grzbietnicą o drobnych zebach (lepiej sie nadaje ni? precyzyjna pi3ka w3osowa
). Nastepnie umieści3em w imade3ku modelarskim, precyzyjnie odmierzy3em odleg3ości pod otwory na diody i wiertareczka posz3a w ruch (wierte3ko do stali 5,2 mm spokojnie wystarczy). Otwory oczywiście nie zosta3y wywiercone na wylot ale na g3ebokośa oko3o 5 mm. Sto?kowe "dna" otworów oraz ścianki si3ą rzeczy musia3y pozostaa matowe, ale teraz lepiej rozpraszają świat3o .Kolejna robota (na czas oglądania filmu) to zeszlifowanie krawedzi zewnetrznych drobnym p3askim szerokim pilniczkiem do metalu, zaokrąglenie brzegów, doszlifowanie i wyg3adzenie ca3ości drobnym papierem ściernym (1200 i 2500):
Potem przyszed3 czas na monta?...
Demontujemy spojler
Otwieramy klape i luzujemy wszystkie nakretki (te zaznaczone na zdjeciu w niebieskim kó3ku). Odkrecamy je przytrzymując spojler, ?eby nam nie spad3 i nie porysowa3 sie o dach.
Nastepnie przytrzymując spojler i zamykamy ostro?nie klape. Odkrecamy dwa wkrety, którymi jest przykrecona koncówka spryskiwacza tylnej szyby.
Wspomagając sie ma3ym śrubokretem wyciągamy plastikowe zatrzaski trzymające rurki z przewodami zasilającymi wycieraczke i ogrzewanie i ściągamy spojler.
Monta? plexi
Po zdemontowaniu spoilerka unieruchamiamy go w imadle (odpowiednio zabezpieczając go szmatami przed uszkodzeniem), przymierzamy dok3adnie nasze plexi do plastiku (dok3adny środek spoilerka) i odrysowujemy kszta3t cienkim ostrym śrubokretem lub rysikiem.
Nastepnie wycinamy otwór.
Wy?ej cześciowo wyciety otwór (wiertarka + wiert3o SS 5 mm), poni?ej gotowy otwór obrobiony pilniczkiem do metalu...
Wygląda to na pracoch3onną robote ale w rzeczywistości wcale taka nie jest. Plastik 3atwo poddaje sie obróbce i praca dośa szybko idzie do przodu. Trzeba jednak uwa?aa ?eby nie wybraa zbyt du?o materia3u, bo powstaną szczeliny.
Nastepnie przymiarka i wklejenie:
I tutaj wa?na uwaga: jeśli zdecydujemy sie wklejaa na SuperGlue, Kropelke albo jakieś inne cudo - musimy dobrze odt3uścia plexi (szmatka + denaturat) bo inaczej pozostaną bia3e smugi od kleju (tak sie sta3o niestety u mnie
). Najlepiej wklejaa na czarny silikon lub inny klej, który w bazie nie ma cyjanopropyli...Zamontowanie p3ytki w spojlerze
Mia3em początkowo problem z umieszczeniem tej p3ytki tam gdzie chcia3em, ale upora3em sie z tym wycinając po prostu zbedne wewnetrzne elementy czarnego tworzywa (spoiler jest w środku pusty, przeszkadza3y fragmenty plastiku które stabilizowa3y i usztywnia3y konstrukcje spoilera). Nie wp3yne3o to w ?adnym stopniu na jego wygląd zewnetrzny.
W tak drastycznie pozyskane miejsce umieszczamy naszą p3ytke. Diody powinny wejśa do swoich otworów w plexi wiec od tamtej strony unieruchomienie jest skuteczne. Problem jest z "ty3em" - tutaj poradzi3em sobie przy pomocy odpowiednio wygietego drutu stalowego (chyba z jakiejś stali spre?ynowej - dobrze, ?e sie znalaz3 pod reką
). Mo?na p3ytke tak?e unieruchomia u?ywając zwyk3ych opasek do spinania przewodów.A tak to wygląda z drugiej strony, po za3o?eniu p3ytki drukowanej:
Pod3ączenie do zasilania
Zasilanie trzeciego stopu ciągniemy od kostki lewej tylnej lampy. Mase bierzemy od przewodu czarnego w kostce, a prąd od zielono/bia3ego (zielony z bia3ym paskiem). Ja przez d3ugi czas je1dzi3em z przewodami biegnącymi na zewnątrz tu? przy uszczelce szyby, jednak któregoś pieknego, ciep3ego letniego dnia w koncu sie wzią3em i schowa3em je 3adnie pod plastikami i podsufitką.
Jak sie do tego zabraa? Najlepiej wziąa manuala i popatrzea jakie plastiki po kolei odczepiaa z nadwozia, zaczynając od tych najni?ej. Prawde mówiąc musia3em roz3o?ya pó3 auta ?eby schowaa dwa przewody... dwie godziny roboty i wiadro potu
Ale jest to do zrobienia... z service manualem w reku Tak to wygląda po za3o?eniu ca3ości na bryczke:
a tak sie świeci po naciśnieciu hamulca:
Ca3kowity pobór prądu zmierzony multimetrem: 0,27 A.
Druga sprawa, której ju? bym nie powtórzy3: monta? podstawki pod bezpiecznik na p3ytce i umieszczenie tam dodatkowego bezpiecznika. Dlaczego? Ze wzgledu na trudny dostep do bezpiecznika. Otó? w przypadku jego przepalenia (czego jeszcze nie doświadczy3em, i, mam nadzieje, nie doświadcze) k3opotliwa staje sie wymiana - ?eby sie do niego dostaa trzeba odkrecaa spoiler i wyciągaa ca3ą p3ytke... masakra...
Lepiej za3o?ya bezpiecznik na przewodzie w specjalnej oprawce (mozna bez problemu takie kupia) i umieścia go tu? za klapką za tylną lampą, przy której pod3ączymy przewody trzeciego stopu. Nale?y pamietaa aby bezpiecznik montowac na przewodzie prądowym (+) a nie na masie.
Jak widaa troche w3asnej inwencji, troche pracy w wolne zimowe wieczory oraz duuuuu?o cierpliwości i wszystko jest do zrobienia, nawet przez takiego laika w tych sprawach jak ja
